رله بوخهلتس چیست و چه کاربردی در ترانسفورماتور دارد
:
رله بوخهلتس: یک رله حفاظتی برای دستگاه هایی است که توسط روغن خنک میشود و یا از روغن به عنوان ایزولاسیون در آن استفاده شده است و دارای ظرف انبساط نیز می باشد . برای ترانسهای هرمتیک میتوان از تجهیزات خاص همچون رله هرمتیک و DGPT که عملکرد مشابه بوخهلتس دارند استفاده نمود. در این وسیله حفاظتی، گاز های ایجاد شده از تجزیه روغن ناشی از تخلیه جزئی و کامل و نقاط داغ غیر مجاز در داخل ترانسفورماتور جمع میشود، بطوریکه اگر میزان گاز بوجود آمده از حد معینی تجاوز نماید با اتصال دو کنتاکت موجود در آن آلارم و سپس فرمان قطع ارسال میشود. این رله با بوجود آمدن گاز یا هوا در داخل منبع روغن دستگاه و یا پائین رفتن سطح روغن از حد مجاز و یا در اثر جریان پیدا کردن شدید روغن بکار می افتد و در گام نخست آژیر را بکار می‌اندازد و اگر افت سطح روغن ادامه یابد در گام دوم ترانسفورمر را بُرش (قطع) می‌کند.
این رله از حدود دهه چهل میلادی است شناخته شده بیشتر برای ترانس هایی دارای منبع انبساط استفاده می شود. با توجه به شدت خطا ترتیب داده شده است. (بیشتر خطاهایی که در این ترانس رخ می دهد با تولید گاز همراه است.) این رله معمولا بین منبع اصلی و منبع انبساط روغن نصب می شود.دو مشخصهء ضروری برای رلهء بوخهولتس حساسیت بالا و مقاومت در برابر نوفه[1] است.
رله بوخهلتس به قدری دقیق است که به محض اتفاق افتادن کوچکترین خطائی عمل می کند و مانع آن می شود که دستگاه خسارت زیادی ببیند . اگر از این رله برای ترانسفورماتور روغنی استفاده شود .
عوامل بکار افتادن رله بوخهُلتس
- جرقه بین قسمتهای زیر فشار و هسته ترانسفورماتور
- اتصال زمین
- اتصال حلقه و کلاف
- قطع شدن در یک فاز
- سوختن آهن
- چکه کردن روغن از ظرف روغن و یا از لوله های ارتباطی.
- ……..
در خطاهای کوچک ، هوا یا گازهای متصاعد شده از روغن ، وارد لوله رابط بین ترانسفورماتور و منبع ذخیره روغن (ظرف انبساط) شده و به داخل رله بوخ هلتس که در یک قسمت از این لوله قرار دارد راه یافته و به طرف فسمت بالای رله که به صورت مخزن گاز درست شده است صعود می کند و در آنجا جمع می شود .
گازهای راه یافته به داخل رله بوخ هلتس به سطح فوقانی روغن فشار می آورد و باعث پائین آوردن سطح روغن در رله بوخ هلتس میگردد . این فشار به شناور بالائی رله ، منتقل میشود و آن را به طرف پائین میراند . حرکت شناور باعث بستن و یا باز کردن کنتاکتهائی میشود که جهت دادن فرمان در یک محفظه جیوه ای تعبیه شده است .
در موقعی که خطا به صورت یک اتصالی شدید باشد ، گازهای متصاعد شده در اثر قوس الکتریکی به قدری زیاد می گردد که موجب راندن موجی از روغن به داخل ظرف انبساط میشود . اگر سرعت موج روغن از مقدار معینی که قبلاً تنظیم شده است تجاوز کند ، قبل از اینکه گازها به داخل رله بوخ هلتس راه یابند ، دریچه اطمینان رله به کار می افتد و باعث قطع ترانسفورماتور از برق می شود . اگر رله بوخ هلتس دارای دو گوی شناور باشد ، دریچه اطمینان طوری تنظیم می شود که در صورتیکه سرعت حرکت روغن مابین 50 تا 150 سانتیمتر بر ثانیه رسید ، رله قطع کند .
در رله هایی که شامل یک گوی شناور میباشد ، دریچه اطمینان با شناور لحیم شده است و در این رله ها وقتی سرعت روغن به 65 تا 90 سانتیمتر بر ثانیه رسید رله عمل می کند.
طریقه نصب صحیح رله بوخهلتس بروی ترانسفورماتورها باید حتماً رعایت شود .
شیر یک طرفه باید حتماً قبل ار این رله و مابین رله و کنسرواتور نصب شده باشد.
حرکت شدید روغن به تانک اصلی
کم شدن شدید روغن ترانسفورماتور
جمع شدن گاز در رله بوخهلتس
پیچ یا شیرتخلیه مربوط به هواگیری رله بوخهلتس که در هنگام راه اندازی و برای خروج هوا و پر شدن روغن داخل مخزن آنرا باز می کنند و همچنین در زمان عملکرد رله بوخهلتس برای تجزیه و تحلیل گاز کروماتوگرافی با نمونه گیری از گاز جمع شده در ان از این شیر تخلیه استفاده می نمایند .
پوش باتون مربوط به تست دستی رله بوخهلتس که با توجه به شکل میتوان به ترتیب مراحل 1 که مربوط به آلارم رله است یعنی مقداری گاز جمع شده است و یا حالت 2 که نشاندهنده حجم گاز زیادی است را تست نمود و حرکت گوی ها را از بیرون رله مشاهده نمود .
[1] «نوفه» (به انگلیسی: Noise) بمعنای آلودگی صوتی یا نشانکی (سیگنال) ناخواسته است که شکل نشانک‌ها را تغییر می‌دهد و باعث بروز اختلال میشود.
نوفه در اندازه‌گیری مقدارهای خروجی یک سامانه تأثیر می‌گذارد چنان‌که مقدار مثبوت آن با مقدار واقعی آن فرق دارد. اگر مقدارهای شمارش حاصل از یک منبع پرتوزا را پی در پی اندازه بگیریم، می‌توانیم مقدار شمارش متوسّط را محاسبه کنیم و سپس انحراف معیار را بدست آوریم. در این حالت، اندازه‌گیری‌های چندگانه برای بهبود دقّت اندازه‌گیری و تعیین دقیق‌تر مقدار متوسّط انجام می‌شوند و نوسان‌های زیاد در اندازه‌گیری نشانگر نوفهٔ سامانه است. این نوسان‌ها ذاتاً تصادفی می‌باشند و با تعیین انحراف معیار (σ) ارزیابی می‌شوند.
